Sở Giao dịch Chứng khoán Úc (ASX) gặp sự cố kỹ thuật chỉ vài ngày sau thảm họa CME Group

Ngày 1 tháng 12 năm 2025, Sở Giao dịch Chứng khoán Úc (ASX) một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý vì những lý do không mong muốn. Chỉ vài ngày sau khi tập đoàn sàn phái sinh lớn nhất thế giới CME Group gặp sự cố ngừng hoạt động kéo dài 10 giờ, ASX tiếp tục chứng kiến một cuộc khủng hoảng kỹ thuật nghiêm trọng. Hệ thống công bố thông tin công ty của sàn này đã ngừng hoạt động trong nhiều giờ, gây hỗn loạn cho thị trường và khiến các nhà đầu tư lo ngại về độ tin cậy của cơ sở hạ tầng tài chính then chốt.

Diễn biến sự cố: Ba giờ thông tin bị đóng băng

Vào khoảng 8:59 sáng giờ Sydney (khoảng 5:59 giờ Việt Nam), hệ thống công bố thông tin công ty của ASX bất ngờ ngừng hoạt động. Thời điểm xảy ra sự cố chỉ cách giờ mở cửa thị trường chưa đầy một giờ và ASX đã xác nhận vấn đề kỹ thuật vào lúc 9:39 sáng, thông báo rằng thị trường vẫn sẽ mở cửa theo kế hoạch lúc 10:00 sáng, nhưng những cổ phiếu cần công bố thông tin nhạy cảm về giá sẽ bị tạm ngừng giao dịch.

Trong ba giờ tiếp theo, thị trường chứng khoán Úc chìm trong tình trạng “mù thông tin” và mãi đến 12:12 trưa, dịch vụ công bố thông tin mới được khôi phục một phần. Theo thông báo chính thức từ ASX, hệ thống chỉ có thể xử lý các thông báo nhận được sau 11:22 sáng, trong khi số lượng thông báo tích lũy trước thời điểm đó vẫn chưa được công bố đầy đủ vào cuối phiên giao dịch.

Hậu quả của sự cố này là gần 80 mã cổ phiếu đã bị buộc tạm ngừng giao dịch do không thể công bố thông tin nhạy cảm về giá. Một trong những trường hợp điển hình là Công ty Metcash Ltd. - một nhà bán lẻ thực phẩm và hàng tạp hóa lớn, do không thể công bố báo cáo kết quả kinh doanh kịp thời, cổ phiếu của Metcash chỉ bắt đầu được giao dịch sau khi thị trường mở cửa khoảng 4 giờ và đã giảm 9.2% vì lợi nhuận không đạt kỳ vọng.

ASX đã nhanh chóng xác nhận rằng sự cố này không liên quan đến tấn công mạng và không ảnh hưởng đến quy trình thanh toán bù trừ. Tuy nhiên, ngay cả với sự đảm bảo này, chính cổ phiếu của ASX cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực, giảm 2.8% - mức giảm trong ngày lớn nhất kể từ ngày 7 tháng 8.

ASX và chuỗi sự cố liên tiếp

Sự kiện này không phải là lần đầu tiên ASX gặp vấn đề về hoạt động khi đây chỉ là mắt xích mới nhất trong một chuỗi sự cố mà sàn giao dịch này đã trải qua trong những năm gần đây. Tháng 9 năm 2025, Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) đã chỉ trích mạnh mẽ các thực hành quản trị, văn hóa và quản lý rủi ro của ASX, sau một sự cố về hệ thống thanh toán vào tháng 12 năm 2024 làm dấy lên lo ngại về khả năng duy trì cơ sở hạ tầng thị trường an toàn và ổn định của sàn này.

Chỉ một tháng trước đó, vào tháng 10 năm 2025, Chủ tịch ASX David Clarke đã thừa nhận trước các nhà đầu tư rằng kế hoạch chuyển đổi kéo dài nhiều năm của sàn “không thể thất bại”. Ông đưa ra tuyên bố này trong bối cảnh ASX đang phải đối mặt với những hệ quả pháp lý sau sự chậm trễ trong giao dịch và thanh toán năm 2024.

Judith Fox, Giám đốc điều hành của Hiệp hội các Nhà môi giới Chứng khoán và Cố vấn Đầu tư, nhận định rằng sự cố lần này đã làm nổi bật những vấn đề về quản lý rủi ro hoạt động mà ASX đang gặp phải - điều mà nhóm ngành này đã quan ngại từ lâu. Bà Fox nhấn mạnh: “Vẫn còn nhiều việc phải làm để cải thiện khuôn khổ quản lý rủi ro của ASX, và sự cố ngừng hoạt động hôm nay cho thấy những cải thiện trong văn hóa rủi ro cần thời gian”.

Phía cơ quan quản lý cũng không đứng ngoài cuộc, một phát ngôn viên của Ủy ban Chứng khoán và Đầu tư Úc (ASIC) xác nhận cơ quan này đang làm việc với ASX về sự cố trên nền tảng công bố thông tin thị trường. ASIC có trách nhiệm giám sát giao dịch theo thời gian thực trên các thị trường tài chính được cấp phép của Úc và giám sát hành vi của những người tham gia.

Mối liên hệ với sự cố CME: Vấn đề hệ thống toàn cầu?

Đáng chú ý, sự cố tại ASX diễn ra chỉ vài ngày sau khi CME Group - sàn giao dịch phái sinh lớn nhất thế giới - trải qua một trong những lần ngừng hoạt động dài nhất trong nhiều năm. Vào ngày 28 tháng 11, CME đã ngừng hoạt động trong 10 giờ do sự cố hệ thống làm mát tại một trung tâm dữ liệu then chốt ở khu vực Chicago, làm gián đoạn giao dịch trên toàn cầu vào cuối tháng.

Sự trùng hợp này làm dấy lên câu hỏi về tính dễ tổn thương của các cơ sở hạ tầng tài chính then chốt trên toàn thế giới. Liệu đây có phải là những sự cố riêng lẻ hay là biểu hiện của một vấn đề hệ thống lớn hơn trong ngành tài chính toàn cầu?

Sự cố này xảy ra trong bối cảnh ASX vốn đang chịu áp lực cạnh tranh ngày càng tăng và tiếng gọi cải cách mạnh mẽ hơn từ thị trường. Với tư cách là sàn giao dịch chứng khoán lớn thứ 8 trên thế giới và lớn thứ hai ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương (dựa trên vốn hóa thị trường tự do chuyển nhượng), ASX đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính không chỉ của Úc mà còn của toàn khu vực.

Các nhà phân tích cho rằng chuỗi sự cố liên tiếp có thể làm giảm lòng tin của nhà đầu tư vào ASX và thúc đẩy các đề xuất về việc tăng cường cạnh tranh trong lĩnh vực điều hành thị trường chứng khoán tại Úc. Đối với các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là những người mới tham gia thị trường, sự kiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đa dạng hóa danh mục đầu tư và hiểu rõ các rủi ro hệ thống vốn có trong bất kỳ thị trường tài chính nào.

Trong thông báo cập nhật cuối ngày, ASX cho biết họ sẽ tiếp tục làm việc để khắc phục hoàn toàn sự cố và sẽ công bố thông tin mới nhất về tình hình vào sáng ngày 2 tháng 12. Cả thị trường và các nhà đầu tư đang chờ đợi những giải thích chi tiết và kế hoạch cụ thể từ ASX để ngăn chặn những sự cố tương tự trong tương lai, trong bối cảnh niềm tin vào độ tin cậy của các cơ sở hạ tầng tài chính then chốt đang bị thử thách nghiêm trọng.