Thị trường tài chính chao đảo khi giá dầu bật tăng trở lại

Thị trường chứng khoán Mỹ vừa trải qua một phiên giảm điểm vào đầu tuần, chấm dứt chuỗi ngày tăng liên tục. Nguyên nhân chính được cho là sự gia tăng lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ, gây áp lực lên giá cổ phiếu, trong khi các nhà đầu tư đang chờ đợi báo cáo tài chính quý III của các doanh nghiệp lớn. Cùng lúc đó, giá dầu thế giới bật tăng trở lại sau một tuần sụt giảm mạnh, phản ánh những lo ngại về nguồn cung và tình hình địa chính trị leo thang tại Trung Đông.

Chỉ số S&P 500 kết thúc phiên giao dịch ngày 21/10 với mức giảm 0,18%, trong khi Dow Jones mất 344,31 điểm, tương đương giảm 0,8%. Chỉ số Nasdaq, ngược lại, tăng 0,27%, nhờ sự hồi phục của cổ phiếu công nghệ. Tuy nhiên, sự tăng trưởng này không đủ để bù đắp những tổn thất từ các cổ phiếu tiêu dùng và xây dựng.

Nguyên nhân chính khiến thị trường chứng khoán giảm điểm là do lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng gần 12 điểm cơ bản, đạt mức 4,19%. Mặc dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã bắt đầu giảm lãi suất ngắn hạn từ tháng 9, lợi suất trái phiếu dài hạn vẫn tiếp tục xu hướng tăng, cho thấy nhà đầu tư tin rằng lạm phát và lãi suất trong tương lai sẽ cao hơn mức hiện tại.

Phát biểu của ông Neel Kashkari, Chủ tịch Fed chi nhánh Minneapolis, nhấn mạnh rằng Fed sẽ giảm lãi suất từ từ, trừ khi tình hình việc làm suy giảm đột ngột. Điều này khiến nhà đầu tư lo ngại rằng tốc độ giảm lãi suất sẽ không đủ nhanh để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, khiến áp lực lên thị trường chứng khoán tiếp tục gia tăng.

Trong khi chứng khoán Mỹ đang chịu áp lực từ lợi suất trái phiếu, giá dầu thô trên thị trường quốc tế đã tăng mạnh trở lại, với giá dầu Brent tăng 1,68% và dầu WTI tăng gần 2%. Sự phục hồi này phần nào bù đắp cho mức giảm hơn 7% của tuần trước, đánh dấu một tuần giảm mạnh nhất kể từ đầu tháng 9.

Một trong những nguyên nhân chính thúc đẩy giá dầu tăng là tình hình xung đột leo thang tại Trung Đông, đặc biệt là cuộc giao tranh tại dải Gaza giữa Israel và lực lượng Hamas, cũng như các cuộc tấn công của Israel vào mục tiêu ở Lebanon. Mặc dù Mỹ đang nỗ lực đàm phán để đạt thỏa thuận ngừng bắn, tình hình vẫn còn rất căng thẳng, khiến lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung dầu trong khu vực tiếp tục tăng.

Tuy nhiên, theo nhận định của Phó Chủ tịch cấp cao Dennis Kissler tại BOK Financial, đợt tăng giá này có thể sẽ không kéo dài, bởi thị trường dầu vẫn đang đối mặt với áp lực từ phía cầu, đặc biệt là sự giảm tốc của kinh tế Trung Quốc. Tốc độ tăng trưởng GDP quý III của Trung Quốc đã giảm xuống mức 4,6%, thấp nhất từ đầu năm, làm gia tăng lo ngại về nhu cầu tiêu thụ dầu thô của quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới này.

Bên cạnh tình hình địa chính trị, các nhà đầu tư cũng đang quan tâm đến dữ liệu kinh tế từ Mỹ và Trung Quốc. Tại Mỹ, doanh số bán lẻ tháng 9 tăng 0,4%, vượt qua kỳ vọng 0,3%, củng cố niềm tin rằng Fed sẽ không cần phải giảm lãi suất quá mạnh trong thời gian tới. Tuy nhiên, thị trường vẫn kỳ vọng Fed sẽ thực hiện ít nhất hai đợt cắt giảm lãi suất 25 điểm phần trăm từ nay đến cuối năm.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã triển khai các biện pháp kích cầu mới, bao gồm cắt giảm lãi suất cho vay cơ bản, nhằm hỗ trợ nền kinh tế và lĩnh vực bất động sản đang suy yếu. Tuy nhiên, theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tăng trưởng nhu cầu dầu của Trung Quốc có thể sẽ còn yếu trong năm 2025, khiến thị trường dầu toàn cầu chịu áp lực trong dài hạn.

Tình hình giá xăng dầu tại Việt Nam

Trong bối cảnh giá dầu thế giới biến động, thị trường xăng dầu Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng đáng kể. Tính đến ngày 21/10, giá xăng dầu trong nước đã được điều chỉnh tăng sau chuỗi ngày giảm liên tục. Cụ thể, giá xăng E5 RON 92 và RON 95 đã tăng lần lượt 320 đồng/lít và 340 đồng/lít, đẩy giá xăng RON 95 lên mức hơn 24.000 đồng/lít.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự điều chỉnh này là do giá dầu thô thế giới phục hồi mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh xung đột tại Trung Đông leo thang, gây lo ngại về khả năng gián đoạn nguồn cung. Cùng với đó, yếu tố chi phí vận chuyển và nguồn cung xăng dầu trong nước cũng góp phần đẩy giá lên cao. Theo Bộ Công Thương, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá dầu thế giới và có phương án điều chỉnh giá phù hợp nhằm đảm bảo cân đối cung cầu và ổn định thị trường.

Với sự kết hợp giữa yếu tố địa chính trị và biến động kinh tế toàn cầu, thị trường tài chính hiện đang trong giai đoạn rất nhạy cảm. Nhà đầu tư cần phải theo dõi sát sao các tín hiệu từ Fed, tình hình lạm phát và tăng trưởng tại Mỹ, cũng như diễn biến xung đột tại Trung Đông. Đặc biệt, với việc lợi suất trái phiếu và giá dầu cùng tăng, sự biến động của các chỉ số chứng khoán sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới. Bên cạnh đó, tại Việt Nam, giá xăng dầu trong nước có thể sẽ tiếp tục điều chỉnh theo xu hướng giá dầu quốc tế, tác động trực tiếp đến người tiêu dùng và hoạt động sản xuất kinh doanh.