Vai trò của lạm phát trong cuộc bầu cử Mỹ

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 một lần nữa nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của câu khẩu hiệu nổi tiếng: “the economy, stupid” hay “Kinh tế, ngu ngốc!” của cố vấn chiến dịch Bill Clinton vào năm 1992.

Nhưng điều đặc biệt ở lần bầu cử này là, không chỉ riêng kinh tế mà yếu tố lạm phát đã đóng vai trò trung tâm, tác động mạnh mẽ đến quyết định của cử tri. Khi tình hình tài chính cá nhân của nhiều người Mỹ trở nên tồi tệ hơn trong vài năm qua, Donald Trump đã tận dụng được tâm lý này để giành chiến thắng trước Kamala Harris, theo dự đoán từ Fox News.

Dữ liệu khảo sát của Edison Research cho thấy 31% cử tri cho rằng kinh tế là vấn đề hàng đầu, chỉ đứng sau mối lo ngại về tình trạng của nền dân chủ (35%). Đặc biệt, những người quan tâm đến nền kinh tế đã chọn Donald Trump với tỷ lệ cao áp đảo: 79% so với chỉ 20% dành cho Harris. Trong số đó, yếu tố lạm phát cao kéo dài trong vài năm qua được xem là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến cảm giác an toàn tài chính của nhiều người Mỹ, khiến họ dễ dàng lựa chọn một ứng viên hứa hẹn sẽ khắc phục vấn đề này.

Cụ thể, hơn một nửa số cử tri cho biết lạm phát đã gây khó khăn vừa phải cho cuộc sống của họ trong năm qua, và gần một phần tư cảm thấy đó là một khó khăn nghiêm trọng. Đối với những người gặp khó khăn vừa phải, họ nghiêng về Trump với tỷ lệ 50% so với 47%, trong khi những cử tri phải chịu gánh nặng tài chính nghiêm trọng đã chọn Trump lên tới 73%. Điều này cho thấy, lạm phát và khả năng đáp ứng nhu cầu thiết yếu đang là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng sâu sắc đến lựa chọn của cử tri.

Một thực tế khác khiến nhiều người Mỹ cảm thấy bất an là tình hình tài chính gia đình. Khảo sát cho thấy 45% cử tri cho biết tình hình tài chính gia đình của họ tệ hơn so với bốn năm trước – con số này tăng đáng kể so với chỉ 20% vào năm 2020. Trong số những người cho rằng tài chính cá nhân trở nên tồi tệ hơn, 80% đã chọn Trump, trong khi chỉ 17% dành phiếu bầu cho Harris. Đây là một sự phản ánh rõ ràng tâm lý tiêu cực của người dân về nền kinh tế, bất chấp các chỉ số tích cực như tỷ lệ thất nghiệp thấp, tăng trưởng kinh tế ổn định, chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ và tài sản hộ gia đình đạt mức cao.

Khảo sát từ Đại học Michigan cũng cho thấy một xu hướng tương tự khi chỉ số Cảm nhận Người tiêu dùng tụt xuống mức thấp kỷ lục vào mùa hè năm 2022 – thời điểm lạm phát, đo bằng Chỉ số Giá Tiêu dùng (CPI), đạt đỉnh 9,1%, mức cao nhất kể từ những năm 1980. Dù lạm phát đã giảm nhờ các biện pháp tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang, tâm lý người dân vẫn chưa khôi phục về mức lạc quan như trong nhiệm kỳ đầu của Trump từ 2017-2021.

Mặc dù nền kinh tế Mỹ có nhiều yếu tố ổn định, lạm phát vẫn là vấn đề nổi cộm trong cuộc bầu cử lần này. Giá sinh hoạt tăng cao và sức mua giảm sút đã gây áp lực lớn lên cử tri, khiến họ có cái nhìn bi quan về tương lai tài chính. Dù các chỉ số kinh tế tổng thể có vẻ tích cực, thực tế cảm nhận về giá cả sinh hoạt và mức sống mới là yếu tố then chốt thúc đẩy quyết định bầu cử của nhiều người.

Điều này cho thấy rằng khi đối mặt với các vấn đề kinh tế lớn như lạm phát, các ứng cử viên không chỉ cần đưa ra các con số tích cực mà còn phải nhấn mạnh giải pháp thực tế cho các vấn đề hằng ngày của người dân. Chính sách nào có thể đáp ứng đúng mong muốn này sẽ dễ dàng nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các cử tri, đặc biệt là những người gặp khó khăn tài chính do lạm phát cao.

Kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 đã cho thấy một thực tế rõ ràng: lạm phát và cảm giác an toàn tài chính là những yếu tố có sức ảnh hưởng lớn đến lựa chọn của người dân. Chính sách kinh tế của mỗi ứng viên không chỉ có ý nghĩa trên phương diện chỉ số mà còn cần chạm tới các cảm xúc và mối quan tâm thực tế của cử tri về khả năng đáp ứng nhu cầu sống.

Bài học từ cuộc bầu cử này là trong bối cảnh kinh tế hiện đại, các chính trị gia cần thực sự lắng nghe và hiểu rõ cảm giác tài chính của người dân, đặc biệt khi họ đang đối mặt với áp lực từ lạm phát cao. Chính sách không chỉ cần tập trung vào tăng trưởng và việc làm, mà còn phải tạo ra môi trường sống ổn định, bền vững cho người dân.