Chỉ số ISM sản xuất Mỹ tháng 10/2025: Bi quan, Fed cần giảm lãi suất ngay?

Chỉ số ISM Sản Xuất tháng 10 giảm xuống 48.7, đánh dấu tháng thứ 8 liên tiếp trong vùng thu hẹp, thổi bùng lo ngại về sức khỏe nền kinh tế Mỹ.

Ngày 03/11/2025, Viện Quản lý Cung ứng (ISM) đã công bố số liệu gây thất vọng về khu vực sản xuất. Chỉ số Purchasing Managers' Index (PMI) giảm từ 49.1 tháng Chín xuống 48.7 trong tháng Mười, không chỉ thấp hơn dự báo 49.4 mà còn là con số thấp nhất trong chuỗi tám tháng liên tiếp suy giảm.

Áp lực lạm phát trong lĩnh vực sản xuất có dấu hiệu hạ nhiệt khi chỉ số Giá (ISM Manufacturing Prices) giảm mạnh về mức 58.0, so với mức 61.9 của tháng trước và thấp hơn đáng kể so với kỳ vọng 62.4. Sự kết hợp giữa hoạt động sản xuất đình trệ và áp lực giá giảm đang đặt ra những câu hỏi lớn về hướng đi chính sách của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) trong những tháng tới.

Diễn biến chi số ISM Manufacturing PMI tháng 10 của Mỹ - Nguồn: S&P Global

Phân tích chi tiết số liệu ISM tháng 10/2025

Bức tranh tổng thể về lĩnh vực sản xuất Mỹ trong tháng Mười được phác họa qua các chỉ số thành phần chủ chốt dưới đây:

Sản xuất (Production) là điểm đáng lo ngại nhất, tụt dốc mạnh từ 51.0 xuống 48.2. Sự sụt giảm này cho thấy tốc độ sản xuất tại các nhà máy không những không tăng trưởng mà đã quay trở lại vùng thu hẹp, phản ánh sự sụt giảm trong đơn đặt hàng hoặc nguồn cung nguyên liệu.

Mặc dù Đơn hàng mới (New Orders) có cải thiện nhẹ, tăng từ 48.9 lên 49.4, nhưng vẫn nằm dưới ngưỡng 50. Điều này chứng tỏ nhu cầu vẫn trong tình trạng yếu ớt và chưa đủ sức kéo toàn ngành thoát khỏi tình trạng suy thoái. Hàng tồn kho (Inventories) tiếp tục giảm sâu từ 47.7 xuống 45.8, cho thấy các doanh nghiệp đang tích cực giảm bớt lượng hàng dự trữ do dự báo nhu cầu ảm đạm.

Việc làm (Employment) trong khu vực sản xuất vẫn ảm đạm. Chỉ số tuyển dụng ghi nhận ở mức 46.0, dù đã tăng nhẹ so với tháng trước (45.3), nhưng vẫn cho thấy xu hướng sa thải nhân công là chủ đạo. Khảo sát cho thấy 67% các công ty vẫn đang tập trung vào quản lý quy mô nhân sự thay vì tuyển dụng mới.

Một tín hiệu đáng mừng là áp lực chi phí đầu vào đã hạ nhiệt. Chỉ số Giá (Prices) giảm về 58.0 từ mức 61.9 tháng trước. Sự sụt giảm này phần nào xoa dịu lo ngại về lạm phát, cung cấp cho Fed một lý do để cân nhắc các biện pháp nới lỏng tiền tệ.

Bảng tổng hợp các chỉ số thành phần chính ISM tháng 10/2025

Nguyên nhân và tác động đến thị trường

Bóng ma thuế quan và sự bất định trong chính sách

Áp lực từ thuế quan được xác định là nguyên nhân chính, với hơn 54% doanh nghiệp trong báo cáo ISM chỉ ra đây là vấn đề nghiêm trọng nhất, vượt trên cả lạm phát. Theo Timothy R. Fiore, Chủ tịch Ủy ban Khảo sát ISM, tính chất “ngẫu hứng và không thể dự đoán” của các biện pháp thuế quan khiến các doanh nghiệp rơi vào trạng thái “cực kỳ thận trọng”, không dám đưa ra các kế hoạch dài hạn.

Hệ quả là các ngành như hóa chất chứng kiến đơn hàng bị “đóng băng”, trong khi lĩnh vực thiết bị vận tải mô tả tình hình “suy thoái trầm trọng”. Các nỗ lực chuyển đổi nguồn cung sang các thị trường thay thế như Ấn Độ cũng không mang lại kết quả khi các mức thuế mới liên tục được áp dụng, khiến chi phí tăng vọt và biên lợi nhuận bị bào mòn. Gánh nặng kép này càng trầm trọng hơn khi đơn hàng xuất khẩu sụt giảm xuống mức 44.5% do các biện pháp trả đũa từ đối tác thương mại.

Áp lực giảm lãi suất và rủi ro kinh tế

Báo cáo ISM mang đến hai mặt đối lập cho thị trường. Mặt tích cực, chỉ số Giá (Prices Paid) giảm mạnh về 58.0 thổi bùng kỳ vọng Fed sẽ sớm cắt giảm lãi suất, hỗ trợ thị trường trái phiếu và các tài sản rủi ro như vàng.

Tuy nhiên, mặt tiêu cực lại đáng lo ngại hơn. Ngành sản xuất chiếm khoảng 11% GDP Mỹ đang co lại, báo hiệu nguy cơ suy giảm kinh tế rộng hơn, gây áp lực bán lên cổ phiếu công nghiệp. Trên thị trường ngoại hối, phản ứng phức tạp khi đồng USD (DXY) vẫn giữ vững quanh mức 100.00, phản ánh tâm lý dè chừng của giới đầu tư.

Dự báo chính sách Fed sắp tới

Báo cáo ISM yếu kém cung cấp luận cứ cho cả hai phe trong Fed. Phe ôn hòa (dovish) như Goolsbee, Daly hay Cook có thêm cơ sở để ủng hộ chính sách nới lỏng, dựa trên số liệu sản xuất ảm đạm và lạm phát hạ nhiệt. Ngược lại, phe diều hâu (hawkish) như Chủ tịch Fed Cleveland Beth Hammack được củng cố lập trường phản đối cắt giảm lãi suất, do lo ngại về lạm phát tiềm tàng và bất ổn chính sách.

Tình hình càng trở nên phức tạp hơn khi dữ liệu SLOOS cho thấy điều kiện tín dụng đang thắt chặt. Sự kết hợp giữa tín dụng đắt đỏ, sản xuất đình trệ và bất ổn chính sách tạo ra một vòng xoáy tiêu cực: doanh nghiệp không thể lập kế hoạch, buộc phải cắt giảm chi phí thông qua sa thải và hoãn đầu tư vốn.