Bóc trần ma trận "lùa gà" tinh vi của đường dây tiền ảo BBI và BBA

Vụ án nghìn tỷ tại BBI và BBA không chỉ dừng lại ở những con số gây sốc, mà còn phơi bày một ma trận lừa đảo được giăng ra vô cùng tinh vi với quy mô chưa từng có. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích cơ chế hoạt động của đường dây này, bóc trần những chiêu trò “lùa gà” khiến hàng trăm nghìn người sa bẫy.

Mọi chuyện bắt đầu từ năm 2019, khi bị can chính Thân Văn Thoại (nguyên Tổng Giám đốc Công ty BBA) mua lại 102 triệu đồng tiền ảo Cashback Pro (CBP). Hắn đã mang đồng tiền ảo này về Việt Nam, xây dựng thành một dự án tiền điện tử kỹ thuật số được quản lý trên nền tảng Blockchain Binance Smart Chain (BSC) để tăng vẻ uy tín.

Để thu hút nhà đầu tư, Thoại và đồng bọn đã tô vẽ CBP trở thành một phương tiện thanh toán thay thế tiền truyền thống. Họ hứa hẹn về một kênh phát triển trên sàn thương mại điện tử, nơi người dùng được tặng điểm tích lũy bằng CBP, có thể dùng để đổi sản phẩm hoặc bán lại trên các sàn giao dịch ảo do chính họ dựng lên như Lalatrade, acecoin để quy đổi thành tiền mặt. Điều mấu chốt bị che giấu, đó là tiền ảo CBP không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp được pháp luật Việt Nam công nhận.

Với lớp vỏ “công nghệ” đã được dựng lên, nhóm của Thoại chuyển sang giai đoạn then chốt: xây dựng niềm tin và kích thích lòng tham thông qua một hệ thống đa cấp được tổ chức bài bản. Họ tổ chức một loạt các buổi hội thảo, tọa đàm, các lớp học làm giàu được chia thành nhiều cấp độ mỹ miều như Lớp Câu Lạc Bộ Triệu Phú, Lớp Triệu Phú, Lớp OPP, Lớp VIP. Tại đây, các bị can không ngần ngại tuyên bố các sàn giao dịch tiền ảo họ tạo ra là “một nhà máy in tiền”. Họ hứa hẹn chỉ cần đầu tư vào một gói số lượng nhất định và chờ đợi, nhà đầu tư sẽ thu về lợi nhuận gấp nhiều lần.

Cơ chế lừa đảo được vận hành với những mồi nhử được tính toán kỹ lưỡng. Về lợi nhuận, họ cam kết một mức lãi suất không tưởng trong thực tế, lên đến 0.5% cho mỗi gói đầu tư mỗi ngày. Đồng thời, một chính sách hoa hồng đa cấp cực kỳ hấp dẫn được đưa ra, dao động từ 12% đến 16% cho mỗi nhà đầu tư mời được người mới tham gia. Chính cơ chế này đã tạo ra một động lực mạnh mẽ để các nạn nhân ban đầu vô tình trở thành “cộng tác viên”, nhiệt tình lôi kéo thêm người thân, bạn bè vào vòng xoáy, khiến cho mạng lưới bùng nổ một cách chóng mặt.

Để nâng tầm quy mô và sự tin tưởng, Thoại còn bịa ra một dự án Future City (Thành Phố Tương Lai) với tổng dự toán lên đến 250.000 tỷ đồng - một dự án hoàn toàn không có giấy phép. Họ hứa hẹn rằng những nhà đầu tư sở hữu đồng CBP sẽ được ưu tiên sở hữu đất và các bất động sản trong thành phố tương lai này. Thậm chí, khách hàng có thể dùng các sản phẩm từ sàn giao dịch tiền ảo (như NFT) để đổi lấy quyền sở hữu biệt thự, căn hộ.

Chính dự án ma này đã mở ra con đường rửa tiền tinh vi cho nhóm tội phạm. Số tiền khổng lồ chiếm đoạt được (ước tính hơn 20.5 triệu USDT, tương đương khoảng 492 tỷ đồng) được Thoại dùng để mua hàng loạt đất rừng sản xuất tại Hòa Bình (nay là Phú Thọ) thông qua một người trung gian. Hắn chuyển tổng cộng 106 tỷ đồng để mua 538,000 m² đất và làm thủ tục sang tên cho bản thân và đồng phạm. Đây chính là hành vi nhằm hợp pháp hóa nguồn tiền bất hợp pháp, và cũng là lý do Thoại bị truy tố thêm tội “Rửa tiền”.

Song song với mô hình tiền ảo CBP, Thoại cùng bị can Hồ Quốc Anh (hiện đang bỏ trốn) còn vận hành một mô hình đa cấp trái phép khác dưới vỏ bọc một ứng dụng mua sắm tên BBI Mall. Ứng dụng này hoạt động dưới dạng tiêu dùng tích điểm, kinh doanh đa cấp không phép và không được Bộ Công Thương cấp phép.

BBI Mall quảng bá cơ hội đầu tư sinh lời với ưu đãi hoàn tiền lên tới 100% giá trị sản phẩm và lợi nhuận lên đến 180%/năm. Chỉ cần nộp 3.5 triệu đồng để mua phần mềm ảo, khách hàng được hưởng lợi ích tích điểm và hoa hồng khi giới thiệu thành viên mới. Cỗ máy này đã thu hút 435,521 tài khoản tham gia, với 23,686 tài khoản nạp tiền, tổng số tiền chiếm đoạt lên tới 780 tỷ đồng.

Vụ án BBI và BBA là một minh chứng rõ ràng cho thấy sự nguy hiểm của các mô hình đầu tư “lạm dụng” công nghệ và lòng tham. Các đối tượng đã khai thác triệt để sự thiếu hiểu biết về tiền ảo và khao khát làm giàu nhanh chóng của nhiều người. Họ đã xây dựng một hệ thống đa cấp phức tạp, với những lời hứa hẹn viển vông và dự án ma để tạo niềm tin ảo.

Bài học lớn nhất được rút ra là nhà đầu tư cần tuyệt đối cảnh giác với những mô hình đầu tư có mức lợi nhuận phi thực tế và yêu cầu phát triển đa cấp. Trước khi xuống tiền cho bất kỳ dự án nào, việc kiểm tra tính pháp lý của tổ chức đó là vô cùng quan trọng.