Thị trường bên bờ vực: Khi những “gã khổng lồ” tài chính quay lưng với chính phủ Mỹ

Giám đốc điều hành BlackRock cảnh báo, nếu không đạt được tốc độ tăng trưởng thực GDP 3%, các khoản thanh toán lãi nợ có thể chiếm tới 20% ngân sách liên bang vào năm 2030

Con số nợ công hơn 38 nghìn tỷ USD của Mỹ không còn chỉ là một thống kê, mà đã trở thành “quả bom nợ hẹn giờ” mà chính những tổ chức tài chính hàng đầu của nước này cảnh báo. Khi niềm tin vào nền tảng truyền thống suy yếu, một cuộc dịch chuyển lịch sử trong chiến lược đầu tư đang diễn ra.

Mức nợ công 38 nghìn tỷ USD của chính phủ liên bang Mỹ, như được chỉ ra trong báo cáo mới nhất của BlackRock, không phải là con số tĩnh. Larry Fink, CEO của BlackRock, đã mô tả sự gia tăng đáng báo động này: từ 8 nghìn tỷ USD năm 2000 lên 36 nghìn tỷ USD hiện tại, một mức tăng 350% trong vòng 25 năm. Một dự luật thuế sắp tới được dự đoán sẽ tiếp tục làm tăng thêm khoảng 2.3-2.4 nghìn tỷ USD nữa, đẩy tỷ lệ nợ trên GDP tiến gần mức 130%.

Trong báo cáo triển vọng thu nhập cố định quý 3 của mình, BlackRock đã không ngần ngại cảnh báo về hậu quả: “Chúng tôi đã nhấn mạnh vị thế bấp bênh của khoản nợ chính phủ Mỹ... và nếu không được kiểm soát, chúng tôi xem nợ là rủi ro lớn nhất đối với ‘vị thế đặc biệt’ của Mỹ trong thị trường tài chính”. Vị thế đó bao gồm sức hấp dẫn của trái phiếu kho bạc và đồng đô la Mỹ - hai trụ cột của hệ thống tài chính toàn cầu.

Các nhà quản lý đầu tư của BlackRock lo ngại rằng, với việc chính phủ phát hành hơn nửa nghìn tỷ USD nợ mới mỗi tuần, rủi ro thị trường tư nhân không thể hấp thụ hết và đẩy chi phí vay lên cao là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Đứng trước nguy cơ này, các tổ chức tài chính khổng lồ và nhà đầu tư không ngồi yên. Họ đang tích cực tìm kiếm và phân bổ vốn vào các tài sản thay thế, được kỳ vọng có thể lưu trữ giá trị trong bối cảnh bất ổn tài khóa và lạm phát.

BlackRock, trong báo cáo Triển vọng Toàn cầu 2026 của mình, đã chỉ ra một xu hướng rõ ràng: Khi thị trường trở nên mong manh và các công cụ phòng ngừa rủi ro truyền thống thất bại trước gánh nặng nợ công, điều này có thể dẫn tới việc các nhà đầu tư tổ chức chuyển hướng sang các tài sản thay thế như tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin.

Điều này không còn là quan điểm của một vài người đam mê công nghệ, các nhà đầu tư huyền thoại như Paul Tudor Jones, Ray Dalio và Stan Druckenmiller đều đã thừa nhận rằng thế hệ nhà đầu tư trẻ hiện nay xem Bitcoin theo cách mà các thế hệ trước đã nhìn nhận về vàng. Ngay cả các định chế hàng đầu Phố Wall như Fidelity, JPMorgan và ARK Invest cũng đồng ý rằng Bitcoin giờ đây trực tiếp cạnh tranh với vàng như một tài sản lưu trữ giá trị.

Song song với Bitcoin, các kim loại quý truyền thống như vàng và bạc tiếp tục giữ vững sức hút. Giá vàng thế giới duy trì ổn định trên ngưỡng 4.200 USD/ounce bất chấp những biến động của đồng USD và lợi suất trái phiếu. Các quỹ ETF vàng lớn vẫn tiếp tục dòng tiền mua ròng, phản ánh nhu cầu đầu tư dài hạn.

Đáng chú ý hơn là sự bùng nổ của bạc khi tính đến đầu tháng 12/2025, iShare Silver Trust do BlackRock quản lý - quỹ bạc lớn nhất thế giới - đang nắm giữ lượng bạc khổng lồ lên tới 508 triệu ounce (khoảng 15,8 nghìn tấn), tương đương giá trị hơn 29 tỷ USD. Chỉ riêng từ đầu năm 2025, BlackRock đã chi gần 1,8 tỷ USD để mua thêm khoảng 38 triệu ounce bạc (1,2 nghìn tấn). Hành động “gom hàng” mạnh tay này diễn ra ngay cả khi giá bạc đã tăng hơn 80% trong năm và chạm các đỉnh lịch sử.

Sự khan hiếm nguồn cung vật chất là một nguyên nhân cốt lõi, tồn kho bạc trên Sàn giao dịch Thượng Hải đã ở mức thấp nhất gần 10 năm, trong khi sản lượng khai mỏ toàn cầu hầu như không tăng. Bên cạnh đó, vai trò chiến lược của bạc trong các ngành công nghiệp công nghệ cao như năng lượng mặt trời, điện tử và AI, khiến nhu cầu công nghiệp ngày càng lớn, dẫn đến tình trạng cung không đủ cầu kéo dài.

Những yếu tố này khiến nhiều chuyên gia lạc quan rằng đây mới chỉ là khởi đầu của một chu kỳ tăng giá lớn, CEO Paul Williams của Solomon Global tin rằng “giá bạc 100 USD/ounce là hoàn toàn khả thi vào cuối năm 2026”.

Bức tranh chung cho thấy một chiến lược đầu tư thận trọng và đa dạng hóa mạnh mẽ. BlackRock không chỉ kỳ vọng vào một kênh duy nhất khi cùng lúc với việc cảnh báo về rủi ro nợ và bơm tiền vào kim loại quý, họ cũng đang tích cực tham gia vào sự chuyển đổi của chính hệ thống tài chính. Họ nhận định rằng sự phát triển của stablecoin không còn là thứ yếu nữa mà đang trở thành “cầu nối giữa tài chính truyền thống và thanh khoản số”.

Xu hướng token hóa tài sản cũng được CEO Larry Fink so sánh với Internet vào năm 1996, một giai đoạn tiền phát triển bùng nổ, với tiềm năng mở rộng danh mục đầu tư vượt xa cổ phiếu và trái phiếu truyền thống.

Larry Fink đã đưa ra một phép tính đơn giản nhưng đáng lo ngại: Nếu nền kinh tế Mỹ không thể duy trì được tốc độ tăng trưởng thực GDP 3%, thì khoản thanh toán lãi vay có thể chiếm tới 20% ngân sách liên bang vào năm 2030. Điều này sẽ tạo ra một áp lực cắt giảm khổng lồ lên các khoản đầu tư vào giáo dục, quốc phòng và đổi mới sáng tạo, từ đó lại kìm hãm tăng trưởng, tạo thành một vòng xoáy nợ nần nguy hiểm.

Thị trường dường như đang chuẩn bị cho những kịch bản này, việc các “gã khổng lồ” như BlackRock công khai cảnh báo và đồng thời điều chỉnh danh mục đầu tư theo hướng giảm phụ thuộc vào trái phiếu kho bạc dài hạn Mỹ là một tín hiệu rõ ràng. Họ đề xuất giải pháp thúc đẩy tăng trưởng thông qua việc đơn giản hóa quy định để giải phóng vốn tư nhân, xây dựng lại cơ sở hạ tầng và đào tạo lực lượng lao động.

Tuy nhiên, trong khi chờ đợi các giải pháp cơ cấu từ chính phủ, dòng tiền đã tự tìm đường đi. Từ Bitcoin, vàng, bạc cho đến các sản phẩm tài chính token hóa, thị trường đang thử nghiệm và chấp nhận những hình thức lưu trữ giá trị mới, với hy vọng chúng có thể đứng vững trước cơn bão nợ đang hình thành. Đây không chỉ là câu chuyện về biến động giá cả ngắn hạn, mà là một sự tái định hình niềm tin vào trật tự tài chính vốn đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.