SpaceX IPO 2026: Cơ hội nghìn tỷ đô la hay thử thách với Elon Musk?

Với mục tiêu định giá lên tới 1.500 tỷ USD, đợt IPO của SpaceX không chỉ viết lại kỷ lục tài chính thế giới mà còn có thể biến Elon Musk thành tỷ phú nghìn tỷ đầu tiên trong lịch sử, đồng thời đặt nền móng cho tương lai AI không gian.

Ngày 10/12/2025, thông qua một dòng trả lời ngắn gọn trên mạng xã hội X, Elon Musk đã gián tiếp xác nhận kế hoạch đưa SpaceX - công ty vũ trụ trị giá hàng trăm tỷ đô la của ông - lên sàn chứng khoán. Chỉ vài giờ sau, vào sáng 11/12, ông chính thức “chốt hạ” mọi nghi ngờ bằng cách trả lời một bài đăng: “As usual, Eric is accurate”, ám chỉ các báo cáo từ Bloomberg và Reuters về việc SpaceX đang theo đuổi IPO là đúng sự thật.

Động thái này mở ra một trong những vụ chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) được mong đợi nhất mọi thời đại, với quy mô có thể so sánh với đợt niêm yết kỷ lục của tập đoàn dầu khí Saudi Aramco.

Thông tin chi tiết về kế hoạch IPO của SpaceX

Theo các nguồn tin từ Bloomberg và Reuters, SpaceX đang nhắm mục tiêu huy động hơn 30 tỷ USD thông qua đợt IPO dự kiến diễn ra vào khoảng giữa đến cuối năm 2026, cụ thể là tháng 6 hoặc tháng 7. Các cuộc thảo luận với các ngân hàng đầu tư đã được khởi động từ đầu tháng 12 này, và kế hoạch có thể lùi sang năm 2027 tùy thuộc vào điều kiện thị trường.

Mức định giá mục tiêu cho công ty đang được bàn luận sôi nổi, với hai con số nổi bật:

• Mức 800 tỷ USD

Đây là mức định giá trong đợt bán cổ phiếu thứ cấp gần đây, cho phép nhân viên bán khoảng 2 tỷ USD cổ phần. Đây là kết quả của hoạt động thị trường thứ cấp định kỳ mà SpaceX tiến hành hai lần mỗi năm để cung cấp thanh khoản cho nhân viên và nhà đầu tư hiện hữu, với giá cổ phiếu được thảo luận trong khoảng 420 USD/cổ phiếu.

• Mức 1.500 tỷ USD

Mức định giá đầy tham vọng này được các nguồn tin từ Bloomberg đưa ra cho đợt IPO chính thức, sẽ đưa SpaceX sánh ngang với Saudi Aramco, 1.700 tỷ USD khi niêm yết năm 2019, và soán ngôi đợt IPO lớn nhất lịch sử về quy mô huy động vốn.

Con số 800 tỷ USD đánh dấu bước phát triển vượt bậc từ mức định giá khoảng 350 tỷ USD vào cuối năm 2024, và phần lớn được thúc đẩy bởi đà tăng trưởng của Starlink.

Đáng chú ý, SpaceX gần đây đã thực hiện một động thái tài chính đáng chú ý: chuyển 95 triệu USD Bitcoin, tương đương 1.021 BTC. Động thái này được xem như một phần của việc tối ưu hóa bảng cân đối kế toán, chuẩn bị cho sự soi xét gắt gao từ Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) khi trở thành công ty đại chúng.

Theo ZyCrypto, đây cũng là một bước đi trong chiến lược đa dạng hóa tài sản, với tổng nắm giữ Bitcoin của SpaceX đã giảm từ mức khoảng 25.000 BTC vào năm 2022 xuống còn 3.991 BTC trị giá 367,4 triệu USD tại thời điểm hiện tại.

Động lực đằng sau quyết định lịch sử

Sau nhiều năm do dự, việc Musk chuyển hướng ủng hộ IPO được thúc đẩy bởi ba yếu tố chính:

Thứ nhất, nhu cầu vốn khổng lồ cho các dự án tương lai.

SpaceX dự kiến sử dụng một phần đáng kể số tiền huy động được để phát triển trung tâm dữ liệu không gian, bao gồm việc mua các con chip cần thiết để vận hành chúng. Theo Bloomberg, quỹ huy động sẽ được ưu tiên cho việc mua chip và xây dựng các “orbital AI data centers”. Đây là bước đi chiến lược trong bối cảnh Musk nhiều lần nhấn mạnh AI là ưu tiên hàng đầu.

Thứ hai, sự trưởng thành và thành công thương mại của Starlink.

Với hơn 8 triệu khách hàng đang hoạt động, Starlink hiện được cho là chiếm 80-90% tổng doanh thu của SpaceX. Công ty dự kiến đạt 15 tỷ USD doanh thu trong năm 2025 và tăng vọt lên 22-24 tỷ USD vào năm 2026.

Điều này đánh dấu sự thay đổi chiến lược đáng kể so với ý tưởng ban đầu của Musk là chỉ tách riêng và đưa Starlink lên sàn, giữ phần lõi SpaceX ở dạng tư nhân.

Đặc biệt, kế hoạch triển khai dịch vụ di động trực tiếp từ vệ tinh (direct-to-cell) sau thương vụ mua lại phổ tần từ EchoStar trị giá hơn 17 tỷ USD hứa hẹn mở rộng thị trường mục tiêu một cách đáng kể. Thành công của Starlink đã khiến Musk đảo ngược chiến lược trước đây.

Thứ ba, áp lực từ nhu cầu thanh khoản nội bộ.

Các đợt chào bán cổ phiếu nội bộ (tender offer) định kỳ, như đợt dự kiến vào tháng 12/2025 nhằm cho phép nhân viên bán cổ phần, cho thấy nhu cầu thanh khoản ngày càng tăng. IPO là giải pháp tối ưu để đáp ứng nhu cầu này mà không làm loãng cổ phần hoặc gây áp lực tài chính.

Nghệ thuật điều tiết kỳ vọng của Elon Musk

Phản ứng của Musk trước làn sóng tin tức là một minh chứng điển hình cho nghệ thuật điều tiết thị trường của ông. Trong khi phủ nhận một số “tuyên bố chính” trong các báo cáo, như thông tin về áp lực tài chính hay thời gian cụ thể, ông lại không hề bác bỏ hoàn toàn ý định IPO.

Trên thực tế, việc Musk lên tiếng phủ nhận các chi tiết nhỏ trong khi để ngỏ khả năng lớn là một nước đi chiến lược “giữ nhiệt”. Ông tránh việc giá trị công ty bị “thổi” quá nóng trên thị trường thứ cấp trước khi mọi thỏa thuận chính thức được ký kết, đồng thời duy trì sự chủ động trong việc kiểm soát thời điểm và thông điệp truyền thông.

Sự xác nhận cuối cùng vào sáng 11/12 đã ngay lập tức tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trên thị trường: cổ phiếu của EchoStar - đối tác vừa bán phổ tần cho SpaceX - đã nhảy 12% trong phiên giao dịch trước giờ mở cửa, trong khi Rocket Lab, một công ty vũ trụ khác, cũng tăng 4.3%. Tại Anh, Quỹ Đầu tư Scottish Mortgage, với SpaceX là tài sản lớn nhất trong danh mục, đã ghi nhận mức tăng 3%.

Tác động đến tài sản của Elon Musk và cộng đồng đầu tư

Nếu SpaceX IPO thành công với mức định giá 1.500 tỷ USD, tài sản của Elon Musk - hiện ở mức khoảng 461 tỷ USD theo Bloomberg Billionaires Index - có thể tăng lên 952 tỷ USD. Cổ phần của ông tại SpaceX, ước tính trị giá 136 tỷ USD dựa trên định giá cuối năm 2024, sẽ chạm mốc hơn 625 tỷ USD.

Điều này không chỉ đưa ông đến gần danh hiệu tỷ phú nghìn tỷ USD đầu tiên mà còn khiến ông trở thành người đầu tiên sở hữu hai công ty có giá trị trên 1.000 tỷ USD, với cái tên còn lại là Tesla.

Việc sở hữu khối tài sản khổng lồ dưới dạng cổ phiếu còn mang lại cho Musk lợi thế về thuế đáng kể. Thay vì bán cổ phần và đối mặt với mức thuế khổng lồ, ông có thể vay thế chấp dựa trên giá trị cổ phiếu này để tiếp cận dòng tiền, một chiến lược tài chính phổ biến trong giới siêu giàu.

Tuy nhiên, câu chuyện thành công không chỉ thuộc về Musk, các nhà đầu tư sớm của SpaceX đang đứng trước cơ hội thu lợi nhuận khổng lồ.

Google (Alphabet), với khoản đầu tư 900 triệu USD vào năm 2015 để đổi lấy 7% cổ phần, khi SpaceX chỉ định giá 12 tỷ USD, có thể thấy khoản đầu tư này bùng nổ lên mức 111 tỷ USD. Đáng kinh ngạc hơn, chỉ trong Quý 1/2025, Google đã ghi nhận 8 tỷ USD lợi nhuận từ cổ phần SpaceX của mình, chiếm tới 25% lợi nhuận ròng của tập đoàn trong quý đó.

Ngoài Google, một loạt các quỹ đầu tư mạo hiểm huyền thoại khác như Founders Fund, Fidelity, Sequoia Capital, Valor Equity Partners và Andreessen Horowitz cũng sẽ thu về lợi nhuận kếch xù từ khoản đầu tư sớm của mình, trong tổng số vốn tư nhân khoảng 10 tỷ USD đã được SpaceX huy động qua các năm.

Đối với nhà đầu tư đại chúng, việc tiếp cận trực tiếp cổ phiếu SpaceX trước IPO là cực kỳ khó khăn. Tuy nhiên, có một số kênh gián tiếp như các quỹ ETF tập trung vào lĩnh vực không gian, chẳng hạn như Procure Space ETF (UFO) hoặc ARK Space & Defense Innovation ETF (ARKX), trong khi Destiny Tech100 (DXYZ) được cho là có tiếp xúc khoảng 23,3% với SpaceX. Các nền tảng pre-IPO như Hiive, Forge hay EquityZen cũng là các kênh được nhắc đến, nhưng dành cho nhà đầu tư được chứng nhận.

Starlink: Xương sống của kỷ nguyên AI toàn cầu

Một góc nhìn thường bị bỏ qua trong các phân tích đại chúng chính là mối liên hệ cốt lõi giữa SpaceX và tương lai của Trí tuệ nhân tạo. Starlink không đơn thuần là dịch vụ internet vệ tinh cho vùng sâu vùng xa; nó đang được định vị là hạ tầng vật lý then chốt cho kỷ nguyên AI.

Với mạng lưới hàng nghìn vệ tinh quỹ đạo thấp, Starlink cung cấp độ trễ cực thấp (low latency) trên phạm vi toàn cầu - yếu tố sống còn cho các tác vụ AI thời gian thực. Đây chính là “xương sống” dữ liệu cho toàn bộ hệ sinh thái công nghệ của Musk: từ hệ thống lái tự động Full Self-Driving (FSD) của Tesla, robot Optimus, cho đến các mô hình AI của xAI - công ty được định giá 200 tỷ USD vào tháng 9/2025.

Tham vọng còn xa hơn thế, một phần quỹ huy động được từ IPO sẽ được dùng để phát triển các trung tâm dữ liệu AI trên quỹ đạo (orbital AI data centers). Ý tưởng này giải quyết hai vấn đề nan giải của AI trên mặt đất: nguồn năng lượng khổng lồ và nhu cầu làm mát. Việc đặt các data center trong không gian, được cung cấp năng lượng mặt trời liên tục và tản nhiệt vào chân không vũ trụ, có thể mở ra một kỷ nguyên mới cho việc xử lý dữ liệu quy mô exabyte.

Thế hệ vệ tinh Starlink V3, dự kiến triển khai từ cuối năm 2026 với công suất ban đầu 20kW và khả năng mở rộng lên hơn 100kW, được thiết kế để trở thành nền tảng vật lý cho những trung tâm dữ liệu quỹ đạo này. Các nhà phân tích thị trường thậm chí ước tính xác suất thành công cho viễn cảnh AI không gian trị giá 10 nghìn tỷ USD này lên tới 75%.

Những thách thức và rủi ro tiềm ẩn

Bên cạnh tiềm năng to lớn, việc niêm yết SpaceX cũng đặt ra không ít thách thức:

• Áp lực từ cổ đông công chúng

Là công ty tư nhân, SpaceX có thể theo đuổi các dự án dài hạn, tốn kém như thuộc địa hóa Sao Hỏa mà không chịu sức ép về lợi nhuận hàng quý. Khi lên sàn, những tầm nhìn dài hạn “bất khả thi về công nghệ lẫn kinh tế” này có thể gặp phải sự hoài nghi và phản đối từ các cổ đông mới chỉ quan tâm đến lợi nhuận ngắn hạn.

• Sự giám sát chặt chẽ hơn

Musk đã từng thể hiện sự khó chịu với mức độ giám sát mà Tesla phải đối mặt từ SEC và công chúng. Việc SpaceX trở thành công ty đại chúng sẽ đồng nghĩa với việc chịu sự giám sát công khai và quy định chặt chẽ hơn nhiều lần.

• Rủi ro tập trung quản lý

Một số nhà phân tích đặt câu hỏi liệu Musk có thể đồng thời điều hành hiệu quả ba công ty khổng lồ bao gồm Tesla, SpaceX và xAI, trong giai đoạn then chốt hay không. Áp lực buộc ông phải cam kết chỉ tập trung vào một trong số đó có thể sẽ gia tăng.

• Rủi ro công nghệ và thị trường

Dù Starship đạt được nhiều tiến bộ, các vụ nổ trong chuyến bay thử nghiệm không người lái năm 2025 cho thấy con đường phát triển vẫn còn nhiều thách thức. Hơn nữa, kế hoạch IPO có thể bị lùi sang năm 2027 nếu điều kiện thị trường tài chính toàn cầu xấu đi, như một số dự báo đã cảnh báo.

• Một thách thức khác đến từ các chỉ số cơ bản

Dù tăng trưởng ấn tượng, doanh thu dự kiến 15 tỷ USD của SpaceX trong năm 2025 vẫn còn khá khiêm tốn nếu so sánh với gã khổng lồ dầu mỏ Saudi Aramco - công ty từng giữ kỷ lục IPO với doanh thu lên tới 360 tỷ USD. Điều này đặt ra câu hỏi về việc liệu thị trường có đang định giá dựa trên tiềm năng tương lai xa hay không.

Tiềm năng tác động đến thị trường và ngành công nghiệp vũ trụ

IPO của SpaceX được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích lịch sử, không chỉ cho bản thân công ty mà cho toàn bộ nền kinh tế vũ trụ non trẻ:

• Kích hoạt làn sóng IPO toàn cầu

Sau ba năm trầm lắng, một thương vụ lớn như SpaceX có thể tạo đà cho một loạt IPO khác trong lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là từ các công ty AI hàng đầu như OpenAI và Anthropic, cũng được đồn đoán sẽ niêm yết vào năm 2026. Reuters dự đoán làn sóng này có thể đẩy tổng giá trị niêm yết lên 2.9 nghìn tỷ USD.

• Định hình lại ngành công nghiệp vũ trụ tư nhân

Với vị thế thống trị, hiện chiếm khoảng 50% số vụ phóng toàn cầu, và khả năng giảm 96% chi phí tiếp cận không gian so với thập niên 1960, SpaceX đã thiết lập các tiêu chuẩn mới. Với mục tiêu huy động trên 30 tỷ USD, đợt IPO này được kỳ vọng sẽ có quy mô gấp khoảng 10 lần so với các đợi phát hành lớn nhất trước đây.

IPO thành công sẽ cung cấp nguồn vốn khổng lồ để củng cố vị thế đó, đồng thời thu hút dòng tiền đầu tư mạo hiểm đổ vào hơn 5.000 startup Mỹ đang hoạt động trong lĩnh vực không gian.

• Kiến tạo một nền kinh tế vũ trụ độc lập

Các nhà phân tích như Sylvain Saurel gọi đây là mô hình “nền kinh tế theo chiều dọc (Vertical Economy)” - từ phóng tên lửa, internet vệ tinh, đến sản xuất trên quỹ đạo và khai thác tài nguyên ngoài không gian. Một số nhà phân tích lạc quan cho rằng, IPO lần này chỉ là 'bệ phóng' cho hành trình dài hạn hướng tới mức định giá 10.000 tỷ USD cho SpaceX, dựa trên tiềm năng khai thác mô hình kinh tế độc đáo này.

Với sự phát triển bùng nổ của Starlink, tiến bộ không ngừng của Starship và tầm nhìn chiến lược về các trung tâm dữ liệu không gian, SpaceX đang đứng trước ngưỡng cửa của một sự kiện định hình thời đại. Đợt IPO năm 2026 không chỉ là câu chuyện về một công ty lên sàn, mà là về việc biến nền kinh tế vũ trụ từ một giấc mơ viễn tưởng thành một lĩnh vực đầu tư chính thống, và đặt nền móng hạ tầng cho kỷ nguyên AI toàn cầu.

Tuy nhiên, con đường từ một công ty tư nhân thành công trở thành một gã khổng lồ đại chúng chứa đựng những thách thức không nhỏ, từ áp lực quản trị, sự chênh lệch giữa định giá và doanh thu hiện tại, cho đến những rủi ro công nghệ còn bỏ ngỏ.

Khi thị trường chờ đợi thông tin chính thức từ SpaceX, một điều chắc chắn là đây sẽ trở thành một trong những sự kiện tài chính được theo dõi sát sao nhất trong lịch sử, có khả năng tái định hình cả danh sách những người giàu nhất thế giới lẫn tương lai của nhân loại ngoài Trái Đất.